Μήνας: Αύγουστος 2021

Γράφει ο Δρ Κωνσταντίνος Β. Ζορμπάς*

Ο τίτλος παραπέμπει σε μία θαυμάσια εκδήλωση που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος “Φίλοι του Αννουσάκειου Ιδρύματος” και στη μουσικοθεατρική παράσταση “Ας ερχόσουν για λίγο” του Δημήτρη Μαλισσόβα, από τον 20μελή θίασο “Στέγη Τεχνών” την Τετάρτη 28 Ιουλίου, στο Πέτρινο Θέατρο του Ευρωμεσογειακού Κέντρου Νεότητας, Παράρτημα της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης, στα Νωπήγεια Κισάμου. Η παράσταση ήταν ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στον μεγάλο μουσικοσυνθέτη Μιχάλη Σουγιούλ, με τραγούδια που αγαπήσαμε και αγαπάμε.

Ήταν όλοι εκεί να ενισχύσουν την προσπάθεια με όλα τα προβλεπόμενα μέτρα για την προστασία από τη μετάδοση του Covid-19. Μάσκες και αποστάσεις είχαν την τιμητική τους. «Όχι εδώ έχει κόκκινο, έλα πιο εδώ», «να κρατήσουμε την απόσταση», «όχι Τασούλα έλα πιο ΄δω». Όλοι έκαναν με το παραπάνω τα προβλεπόμενα, άλλοι από φόβο, άλλοι από υπακοή. Ακόμη και οι αδιάφοροι τήρησαν με προσοχή τα μέτρα. Ενδιαφέρουσα και η παρουσία του αγαπητού κ. Παντελή Κατάκη, Προέδρου του Συνδέσμου και των συνεργατών του. Εξίσου ενδιαφέρουσα και η όλη προσπάθεια των ηθοποιών που αξίζουν συγχαρητήρια.

Ας επανέλθω όμως στον τίτλο. Παραπέμπει στη σχέση των ανθρώπων. Ο στίχος καταπληκτικός: «Πού να ’σαι αλήθεια το βράδυ αυτό που είμαι μόνος, μα τόσο μόνος και που μαζί μου παίζουν κρυφτό πότε η θλίψη και πότε ο πόνος…».

Πρόσφατα διάβαζα ένα βιβλίο με τον τίτλο «Συντονισμός». Σύμφωνα με τον Γερμανό συγγραφέα Hartmut Rosa , στην ύστερη καπιταλιστική κοινωνία, ο άνθρωπος οδηγείται στην ακραία αυτονόμησή του και έχει υποβάλει τα πάντα στην  κοινωνική και οικονομική επιτάχυνση: Παγκόσμιος αγώνας για ανάπτυξη, μεγαλύτερη ανάπτυξη, περισσότερο χρόνο για ανάπτυξη. Και αυτή η ανάπτυξη έπρεπε να επιταχυνθεί όλο και περισσότερο, επειδή είναι όλο και λιγότερο επιτυχημένη. Διότι για να επιτευχθεί ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη, πρέπει να δαπανηθεί ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια. Η εξάντληση των πόρων, αλλά και οι σημερινές και οι μελλοντικές κρίσεις σε όλο τον πλανήτη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά το αποτέλεσμα αυτής της επιτάχυνσης.

Αυτό που μάς προτείνει όμως ο Hartmut Rosa, είναι ένας νέος τρόπος σύνδεσης του ανθρώπου με τον κόσμο. Το αποκαλεί αυτό όχι επιβράδυνση, αλλά συντονισμό. Σε μία τέτοια παγκόσμια σχέση, οι άνθρωποι γίνονται ξανά αυτο-αποτελεσματικοί. Ακούνε με προσοχή τους άλλους. Αποσυνδέονται από την καθαρή σχέση υποκειμένου – αντικειμένου και βρίσκουν τον τρόπο μίας αμοιβαίας σχέσης κατανόησης τόσο με τους ανθρώπους, όσο και με τη φύση που τους περιβάλλει. Ο συντονισμός είναι μία σχέση μεταξύ δύο πλευρών, η καθεμία με τη δική της φωνή. Η κυριαρχία γίνεται διάλογος, η υποταγή ανοίγει στο διάλογο και η υποταγή του κόσμου γίνεται σεβασμός για τους μη διαθέσιμους. Με άλλα λόγια να περάσουμε από το «πολύ» στο «λίγο», το ελάχιστο!

Νομίζω ότι αυτό που κάνει διαφορετικό τους φίλους του Αννουσάκειου, ένα ξεχωριστό Ίδρυμα της Μητροπόλεώς μας, είναι ότι η κατανόηση δεν είναι το «πολύ», αλλά το «λίγο». Αυτό το λίγο, το ελάχιστο που δίνουν οι άνθρωποι να βρεθούν δίπλα στον πάσχοντα. Η κοινωνία μας αυτό έχει ανάγκη. Το «πολύ» μάς οδήγησε στην απομόνωση και στην αδιαφορία, το «λίγο» είναι το ζητούμενο, η σπίθα για να ξαναβρούμε την ανθρωπιά μας, τη χαμένη αξιοπρέπεια. Είμαι βέβαιος ότι σύντομα θα βρεθούμε μπροστά σε δύσκολα ερωτήματα με τα νέα δεδομένα στη μετα-Covid-19 εποχή. Το τι σημαίνει «λίγο» μπορούμε να το δούμε και μόνοι μας. Συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία και για την προσπάθεια αυτή των «Φίλων του Ανουσσάκειου Ιδρύματος» και ας συνδράμουμε στην προσπάθεια αυτή της τοπικής μας Εκκλησίας.

*Γενικός Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης

Γράφει ο κ. Κυριάκος Ροδουσάκης

“Διπλή χαρά και απόλαυση μας χάρισε χθες βράδυ στο Πέτρινο Θέατρο ΟΑΚ στα Νωπήγεια, ο Εθελοντικός Σύνδεσμος *ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΚΙΣΑΜΟΥ* με την μουσικοθεατρική παράσταση *ΑΣ ΕΡΧΟΣΟΥΝ ΓΙΑ ΛΙΓΟ*  του Δ. Μαλισόβα καί σκηνοθεσία  Μαρίας Λεκάκη, πού παρουσίασε η πραγματικά εντυπωσιακή μουσικοθεατρική ομάδα τής ΣΤΕΓΗΣ ΤΕΧΝΩΝ Χανίων, πού συνδύασε όλο τον οίστρο και τον ενθουσιασμό του ερασιτέχνη με την αρτιότητα τής ερμηνείας του επαγγελματία καλλιτέχνη.
Η παρουσίαση πρώτα τού έργου τού Εθελοντικού Συνδέσμου *ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ* από τόν ακαταπόνητο  Πρόεδρό του αγαπητό Παντελή Κατάκη, φαρμακοποιό  και την κ. Περδικάκη αποκάλυψε σε όσους δεν γνωρίζαμε ακριβώς, την αθρόα κινητοποίηση και σύμπραξη ενός μεγάλου αριθμού εθελοντών μελών, χορηγών, φίλων, δωρητών και υποστηρικτών του πρότυπου και πρωτοποριακού για την Ελλάδα έργου τού ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ. Η παράθεση του όλου εύρους της στήριξης και των χορηγιών μέσω του Συνδέσμου, έδειξε πως το αίσθημα αλληλεγγύης και προσφοράς δεν έχει λείψει οπό τον παραδοσιακά  ευαίσθητο κοινωνικά και φιλάνθρωπο αυτό Τόπο. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν πρόκειται για ένα μοναδικό έργο, όπως εκείνο τού ΑΝΝΟΥΣΑΚΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ πού όχι μόνο συμπαραστέκεται στον Άνθρωπο, αλλά τιμά και αναδεικνύει τον Τόπο μας, υπό την εμπνευσμένη και αέναη φροντίδα πάντα του Προέδρου του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη μας κ.κ Αμφιλόχιου και την άγρυπνη και ακατάβλητη ενεργητικότητα τού Διευθυντή του Πρωτοπρεσβύτερου πατέρα Αντωνίου Αρετάκη και των εξαίρετων συνεργατών και συνεργατριών του στο Ίδρυμα. Ευχόμαστε στον Πρόεδρο και στα μέλη τού Εθελοντικού Συνδέσμου αγαπητό Παντελή και στα μέλη του Συμβουλίου του Υγεία Δύναμη και το ίδιο Πάθος στην ευγενή τους συντονιστική  ανθρωπιστική τους αυτοεπιστράτευση..
Η ίδια η παράσταση *ΑΣ ΕΡΧΟΣΟΥΝ ΓΙΑ ΛΙΓΟ*  αποτέλεσε χθες βράδυ μια απολαυστική και ταυτόχρονα συγκινητική αναδρομή στο προπολεμικό, πολεμικό και το αμέσως μεταπολεμικό ελληνικό τραγούδι, μέσα από την ζωή και την καλλιτεχνική δημιουργία τού αγαπημένου συνθέτη μιας ολόκληρης εποχής και μέχρι τίς μέρες μας, Μιχάλη Σουγιούλ. Μέσα μάλιστα στην υποβλητικότητα τού Πέτρινου Θεάτρου και του νυχτερινού περίγυρου, η συγκίνηση από την νοσταλγική περιήγηση στο μουσικό παρελθόν πού αγάπησε όλη η Ελλάδα, πλημμύρισε όχι μόνο τους παλαιότερους, αλλά και τους νεότερους παρισταμένους στην παράσταση .Η αφήγηση της ζωής και των συνθέσεων του Μιχάλη Σουγιούλ (Μιχάλη Σουγιουλτζόγλου, πού γεννήθηκε και μεγάλωσε στο μαρτυρικό Αϊδίνι της Μικράς Ασίας και στην Σμύρνη πριν να έλθει η οικογένειά του στην Αθήνα λίγο πριν την Μικρασιατική Καταστροφή) συνοδευόταν από εναλλαγές τραγουδιού, χορού, θεατρικών διαλόγων με αυτονόητα μουσικά κομμάτια και μελωδίες εποχής από τούς βιρτουόζους μουσικούς τής εικοσαμελούς περίπου σφιχτοδεμένης καλλιτεχνικής ομάδας. Η εξέλιξη τής παράστασης δεν παρουσίαζε μόνο μουσικοθεατρικά τη ζωή και τις εμπνεύσεις του Σουγιούλ (από το κοσμοπολίτικο περιβάλλον των ελληνικών ευπόρων οικογενειών τού Αϊδινίου με τις πόλκες τίς μαζούρκες τα βαλς και τούς χορούς, με την ιδιωτική διδασκαλία στους νέους, πιάνου και κλασικής μουσικής, ή από τα ακούσματα τής Σμύρνης αργότερα,) αλλά ταυτόχρονα ξετύλιγε και την διαδρομή της ελληνικής μουσικής δημιουργίας, από τις μελωδίες της Αθήνας τού Μεσοπολέμου, με τις μελωδίες της Μάνδρας του Αττίκ, τίς ρομάντζες τού Χαιρόπουλου, απομιμήσεις του γαλλικού βαριετέ και της Αθηναϊκής Επιθεώρησης στην οποία έμελλε να μεσουρανήσει ο Μιχάλης Σουγιούλ τα επόμενα χρόνια μαζί με κορυφαίους επιθεωρησιογράφους και στιχουργούς όπως ο Μίμης Τραιφόρος, ο Αλέκος Σακελλάριος και ο Γιώργος Γιαννακόπουλος. Χθες το βράδυ θυμηθήκαμε επίσης πώς ο Μιχάλης Σουγιούλ ήταν και ο συνθέτης των πολεμικών τραγουδιών τής Βέμπο, όπως *παιδιά τής Ελλάδος παιδιά* (Μετεγγραφή στίχων από τον Μίμη Τραϊφόρο της θρυλικής *Ζεχρά* του Σουγιούλ) πού συγκλόνισαν με την φωνή της Βέμπο όλη την Ελλάδα και τους μαχητές στο Αλβανικό Μέτωπο. Σε μια δε διαδοχική ροή αποσπασμάτων από μεταπολεμικές αθηναϊκές Επιθεωρήσεις με τις ανεπανάληπτες μελωδίες τού Σουγιούλ, ξαναθυμηθήκαμε πώς εκείνος ήταν πραγματικά ο Άρχοντας και Δημιουργός του Αρχοντορεμπέτικου, που αγκάλιασε ολόκληρη η μεταπολεμική Ελλάδα, πού ήθελε να ξεφύγει από τις μνήμες τής Κατοχής και τού Εμφύλιου..  Από *Το τραμ το τελευταίο* *Αστα  τα μαλλάκια σου* και όλα τα άλλα.  Αυτή την επιθεώρηση με τους κορυφαίους δημιουργούς, το αστείρευτο πνεύμα και την μοναδική ατάκα, συνδυασμένη από μουσική δημοφιλών συνθετών, είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε και εμείς ,όσοι είχαμε έλθει ως φοιτητές στην Αθήνα στις αρχές τής δεκαετίας του 60, και μέχρι την Δικτατορία. Μετά από την Δικτατορία, η Επιθεώρηση άλλαξε. Δεν ήταν πλέον η αυθεντική παλιά Επιθεώρηση πού είχαν καθιερώσει μοναδικά ταλέντα όπως ο Σουγιούλ, ο Μουζάκης από τους συνθέτες, ή ο Τραϊφόρος, ο Σακελλάριος, ο Γιαννακόπουλος, ο Τριφόρος κ.α. από τούς συγγραφείς.
Στο τέλος της χθεσινής παράστασης που καταχειροκροτήθηκε από όλους τούς θεατές του Πέτρινου, ο παριστάμενος αγαπητός από το Πανελλήνιο καλλιτέχνης Γιώργος Παρτσαλάκης μίλησε με συγκίνηση στους καλλιτέχνες, τους είπε πόσο του άρεσε η παρουσίαση και συνεχάρη προσωπικά την σκηνοθέτρια Μαρία Λεκάκη, την υπεύθυνη μουσικής Διδασκαλίας  Δέσποινα Δρακάκη και χορογραφίας Ελτίνα Ταβουλάρη.
Ποια άλλη αλήθεια πιο έγκυρη επικύρωση θα ήθελαν για την επιτυχία τους, οι συντελεστές της παράστασης, εκτός από εκείνη της καλλιτεχνικής αυθεντίας του καταξιωμένου Γιώργου Παρτσαλάκη“
Κυριάκος Ροδουσάκης